Corona*. Hoop leren in 9 stappen.
Kinderen en jongeren kijken nu heel goed hoe hun ouders op een crisis als Corona reageren. Slaan ze in paniek? Worden ze bang, boos of droef? Gaan ze slapen, hamsteren of hun leven in de hand nemen? Hier en nu worden door ouders wijze of onwijze lessen gegeven die van grote betekenis zullen zijn op de verdere ontwikkeling van hun kroost. Zo blijkt uit onderzoek van Prof. Kimberley Hills (University of South Carolina) in The World Book of Hope. Kinderen luisteren niet wat hun ouders zeggen, ze kijken naar wat hun ouders doen. Het goede nieuws is dat je hoopvol gedrag ook effectief kunt leren. En dat komt niet alleen goed van pas tijdens de Coronacrisis maar vooral ook in het leven daarna.
Hoopvol gedrag maakt een enorm verschil als je met uitzonderlijke situaties, zoals Corona, wordt geconfronteerd. ‘Wanneer mensen hopen dat een bepaald resultaat mogelijk is, is de kans groter dat ze de moed en de kracht vinden om al het nodige te doen om deze resultaten te bereiken’, stelt Prof. Kimberley Hills. Zij doet daar in het Positive Psychology Lab aan haar universiteit al jarenlang onderzoek naar, specifiek op het vlak van de relatie tussen kinderen, pubers en volwassenen.
Onze omgeving en onze opvoeding beïnvloeden onze visies en opvattingen die bijdragen aan hoopvol denken en hoopvolle attitudes. Volwassenen dienen als belangrijke modellen van hoopvol denken voor kinderen, en kinderen verwerven hoop door subtiele interacties met hun omgeving. We kunnen allemaal leren een meer hoopvolle houding aan te nemen. Zowel in het heden als in de toekomst.
‘De belangrijkste ontdekking, zowel in mijn onderzoek als in mijn klinisch werk met kinderen, heeft te maken met hoop’, zegt Prof. Hills. ‘Het is cruciaal om in te zien welke opvattingen en vaardigheden kinderen en volwassenen hebben op het vlak van hoop om hen door moeilijke situaties te loodsen. We moeten allemaal een model van hoop voor anderen willen zijn. Als we te maken krijgen met grote tegenslagen is er maar één succesvolle weg: beginnen en eindigen met hoop.’
Zelfs in situaties waarin mensen geconfronteerd worden met een succeskans van 1 op 10 om te overleven, speelt hoop nog een grote rol. ‘Cruciaal is de combinatie van eigenaarschap en een krachtig geloof in de toekomst’, zegt Prof. Hills. Dat gedrag kunnen we aanleren. Daarvoor ontwikkelde het Laboratorium van de Universiteit van South Carolina 9 stappen.
– Ontwikkel en stel in elke situatie grote en realistische doelen. Ook zogeheten ‘stretch goals’. Dat zijn doelen die je lichtjes verder brengen dan je oorspronkelijke doelen. Ze kunnen je stimuleren en prikkelen om nog meer je best te doen. (‘We gaan niet alleen de strijd tegen het virus winnen, we gaan er nog een betere maatschappij van maken ook.’)
– Denk flexibel over je doelen en pas ze aan wanneer dat nodig is. Dat levert je niet alleen meer wegen op naar je langetermijndoelen, maar het motiveert je ook om harder voor je doelen te werken. (‘Als de vooropgestelde quarantaine van drie weken uiteindelijk acht weken moet worden om het doel te bereiken, dan passen we ons aan.’)
– Verander je houding tegenover tegenslagen door flexibeler te denken. Zo blijf je meester over je eigen handelen. (‘De eerste week was moeilijk maar we hebben er ook iets uit geleerd. Misschien zelfs gewoon dat het zo niet verder kan.’)
– Deel je langetermijndoelen op in kleine stappen en kortetermijndoelen. Richt je op de stap maar blijf het doel voor ogen houden. (‘Wat gaan we vandaag doen om het grote doel op termijn te bereiken?’)
– Ontwikkel positieve strategieën om barrières te overwinnen. Die helpen je om te gaan met obstakels tussen jou en je doelen, niet om ze te omzeilen. (‘Is het echt een goed idee om bij elk obstakel binnenwegen en truukjes te bedenken om de maatregelen te omzeilen?’)
– Ontwikkel en versterk relaties met anderen. Zo geef je minder snel op, kun je elkaar steunen, krijg je nieuwe ideeën en heb je het gevoel dat je er niet alleen voor staat. Tijd om een oude ruzie bij te leggen, oude vrienden opnieuw te contacteren en je hulp aan te bieden aan anderen. (‘Wat kan ik voor jou doen?’)
– Leer op een positieve manier tegen jezelf te praten. Dergelijke self-talk heeft een positieve uitwerking op doelgericht gedrag. (‘Ik wist niet dat ik dit kon!’)
– Denk aan gerealiseerde doelen uit het verleden. (‘Mijn ouders hebben de oorlog overleefd. Ik heb doorgezet bij mijn herexamens. Toen ik gepest werd heb ik ook niet opgegeven.’)
– Vermijd zelfmedelijden en slachtofferschap. Dergelijke gedachten trekken je naar beneden. (‘Waarom moet mij dat toch nu weer overkomen?’)
Een mooie eigenschap van hoopvolle mensen is dat ze ‘geduld’ hebben: ‘ Wat vandaag niet in orde geraakt, lossen we morgen wel op.’ Dat is ook soms het verschil tussen wetenschappers en politici. Wetenschappers weten dat alles tijd vraagt. Politici willen snel resultaat zien. En toch kunnen we allemaal leren van elkaar. We kunnen zowel op het vlak van denken als van handelen meer hoopvol leren zijn. Het kan op korte termijn ons leven redden en op lange termijn bijdragen aan een betere samenleving die zich focust op wat echt belangrijk is. Weet iemand nog wat wij een week voor de Coronacrisis bij ons uitbrak zo belangrijk vonden?
Kimberley Hills is Associate Professor psychologie aan de Universiteit van South Carolina in de Verenigde Staten en heeft er de leiding van het Positive Psychology Lab. Haar werk is opgenomen in The World Book of Hope van Leo Bormans www.theworldbookofhope.com