Gelukkige teams
Schrijver en inspirator Leo Bormans (van o.a. Geluk. The World Book of Happiness) ontdekte mechanismen die goede teams als vanzelf toepassen. Op basis daarvan ontwikkelde hij het spel ‘Team Geluk’. Happinez sprak met hem.
Wat was de aanleiding voor u om dit spel te ontwikkelen?
“De cijfers rondom werkgeluk vind ik ronduit schokkend. Eén op de vier werknemers in Nederland is niet gelukkig; bijna de helft wil het liefst van baan wisselen. In België zijn de statistieken nog iets erger. Ik wilde een laagdrempelig instrument maken met een direct positief effect in organisaties.
Welke mechanismen van goed functionerende teams ontdekte je?
“Een team is een groep mensen die samenwerken. Een goed team is een groep mensen die samenwerken en elkaar vertrouwen. Onlangs werkte ik met een team verplegers uit een ziekenhuis die elkaar dagelijks bij het teamoverleg hun fouten vertelden. Bij tien opgebiechte fouten sneed het team een taart aan. Zo konden ze samen leren uit hun fouten. Vind je dat niet sterk? Dat vertrouwen, kwetsbaar mogen zijn, dat vormt de basis van een team. Een wezenlijke vraag daarbij is: ”Word ik als mens gezien?” Wanneer je door je collega’s echt wordt gezien, met de vele dimensies die ieder van ons in zich heeft, voel je je goed en kun je je makkelijker aanpassen aan veranderingen. Effectieve teams zetten ook vaker een positieve bril op. We ontwikkelen ons als persoon en als team veel sterker wanneer we ons richten op sterke kanten en elkaar bekrachtigen. Ook blijkt uit onderzoek: het gaat om doen. Kleine positieve interventies werken geluksverhogend. Werkgeluk komt je niet aanwaaien; de toekomst van werkgeluk hangt af van wat je er vandaag voor wilt doen.”
Hoe werkt het spel?
“Het gebruikt de methodiek van positief roddelen. Eén persoon draait zich om. De andere teamleden kiezen uit een kaartenset de meest positieve eigenschap van die persoon. Vervolgens kan die persoon dat accepteren of niet. Als hij of zij de kwaliteit herkent nodigt het spel uit tot het nog meer inzetten van de benoemde kwaliteit in heel het team. Daarvoor staan er vijf opdrachten op de kaart. Een voorbeeld: het team kiest ‘Oprecht’ als kwaliteit en licht dat toe met concrete gebeurtenissen. De collega die zich om heeft gedraaid herkent dit. Daarna reflecteert het team op de vraag: “Hoe kunnen we zorgen dat er meer oprechte feedback wordt gedeeld in het team?”. De spelers kunnen daarna kiezen voor een opdracht die 10 dagen duurt en die hen uitdaagt om ‘Oprecht zijn’ nog meer in praktijk te brengen.
Wat is het effect dat optreedt als je dit spel speelt?
“We kunnen niemand verplichten om ‘gelukkig te zijn’ op het werk. Sommige teamleden voelen zich nu eenmaal niet zo goed in hun vel en daar hebben ze recht op. Dit is een positief spel, maak het niet zwaarder dan dat. Het effect dat ik zie is dat de spelers binnen tien minuten na de start van het spel over heel persoonlijke onderwerpen spreken. Dat vind ik prachtig om te zien. Zo komen we voorbij onze formele rollen en vastomlijnde ideeën over elkaar. Onlangs hoorde ik een ontroerende opmerking van een manager die het spel met zijn team had gespeeld: ”Voor het eerst heb ik het woord geluk durven gebruiken in een werkcontext. Ik had het slechts over ‘tevredenheid’. Maar dat is toch nog wat anders.” Waar we vaak de emotionele kant wegzetten als niet nuttig of zweverig, is het juist die emotionaliteit die we moeten aangaan. Ook op ons werk. Dit spel is een laagdrempelige en positieve manier om die emoties bij elkaar op te zoeken en te versterken. Zo wordt in elk team 1+1 drie.”
Bormans, L. (2018). Team Geluk. Tielt, België: Lannoo