Ik ben in een crisis beland
Ik ben in een crisis beland. Ik zie het niet meer zitten. Ik weet het niet meer. De meest fundamentele vraag die een mens zich kan stellen, krijg ik niet beantwoord. Het is nochtans eenvoudig begonnen. Ik wil de uren van mijn treinverbinding checken op de site van de spoorwegen. Maar daar steekt Cloudflare een stokje voor met wat aanvankelijk een dienstmededeling lijkt: ‘We moeten controleren of u een mens bent. Zodra we daar zeker van zijn wordt u doorgestuurd naar de officiële site. Verifieer dat u een mens bent.’ Ik moet blijkbaar het lege vakje aanvinken. Maar die link werkt niet. Acht keer opnieuw. Het lukt niet. Ik val in een diep gat. Hoe kan ik in godsnaam bewijzen dat ik een mens ben? De vraag davert door mijn lijf.
Ik heb tot nu toe in de waan geleefd dat een foto, een getuige of een paspoort kon volstaan, desnoods een vingerafdruk of een beweging met ogen, armen of benen. Een illusie. Een muisbeweging? Een keystroke? Een account? Niets helpt. Wat is een mens en ben ik dat? Waar is de speekseltest? Zou het bewijs dat ik ben samengesteld uit 46 chromosomen in een specifieke DNA-sequentie volstaan? Ik weet het zeker: ik heb een zelfbewustzijn en kan nadenken over mijn eigen bestaan en denken. Ik kan oneindig veel voelen: angst, verdriet, hoop, liefde en geluk. Ik heb een taal die mij eigen is, kan mij uitleven in filosofie, kunst en cultuur. Ik besef wat goed en kwaad is: met moraal en ethiek kan ik mijn gedrag sturen en met wat goede wil en samenwerking zelfs zo mogelijk een leefbare samenleving structureren. Ik kan me zelfs inleven in hoe een ander mens zich voelt. Maar niets daarvan blijkt enige indruk te maken.
Ik ben toch geen robot? Ja, ik ben voorgeprogrammeerd, al wil ik dat niet altijd toegeven. Toch wil ik geloven dat mijn huid, botten en spieren anders aanvoelen dan een machine en dat een dokter anders naar mij kijkt dan een technicus naar een computer. Als de elektriciteit uitvalt of de batterij het begeeft, kan ik gelukkig verder met de energie die ik haal uit eten, vriendschap, drinken en zuurstof. Ik ervaar dat ik kan tasten en voelen. Ik ben zelfs tot humor, fantasie, leugens, fouten en twijfel in staat. Maar het blijkt allemaal geen indruk te maken: ‘De verificatie is niet geslaagd’.
Ik heb het gevoel dat mijn einde nabij is, dat ik voor de hemelpoort sta en de enige vraag van de poortwachter niet kan beantwoorden: ‘Bent u een mens?’. Doodsbang ben ik. Het lijkt me plots gemakkelijker om een ticket voor Tomorrowland te bemachtigen dan om deze eenvoudige vraag te beantwoorden. Ik weet al niet meer waar ik met de spoorwegen naartoe wilde. Ik weet het niet meer. En dan komt de verlossing: bij de negende poging moet ik zeggen hoeveel zebra’s ik in een tekening herken. Zes? Geslaagd! Hoera, ik ben een mens! De toekomst lacht mij toe.
Meer? ‘Geluk – The New World Book of Happiness’ www.theworldbookofhappiness.com