In het Russisch
Tien jaar geleden schonk toenmalig Europees Voorzitter Herman Van Rompuy een exemplaar van ‘The World Book of Happiness’ aan meer dan 200 wereldleiders. Ik stond erbij toen hij de bijgevoegde brieven ondertekende. Als aanhef schreef hij: Dear Barack, Dear Angela … en toen twijfelde hij. Bij Poetin schreef hij niet Dear Vladimir maar Mr. Poetin.
In een later gesprek vroeg ik aan Herman Van Rompuy wat hem in de jaren van zijn leiderschap vooral was opgevallen. ‘Dat wij ondanks alle trendwatchers, betweters en toekomstvoorspellers de grote veranderingen op het wereldtoneel niet hebben zien aankomen. Niemand had de val van de Muur voorspeld, 9/11, de bankencrisis, de heropstanding van de taliban, de brexit, covid … ‘ En ook nu staan we weer met open ogen te kijken naar ‘wat niemand had voorspeld‘. Plots is, in enkele dagen tijd, covid zelfs geen topic meer.
Maar wat betekent deze stelling? Dat er ook nu, onder de tafel, onttrokken aan de camera’s, iets op til is, een grote verandering die we niet zien of niet willen zien. Alsof we blind zijn voor wat eigen is aan de geschiedenis. Verandering maakt integraal deel uit van ons leven. Onvoorspelbaar als het is. We weten niet of Poetin ‘The World Book of Happiness’ ooit heeft gelezen. We weten wel dat hij het boek ontvangen heeft, want het is per diplomatieke zending verstuurd. Ondertussen zijn ook ‘The World Book of Love’ en ‘The World Book of Hope’ in het Russisch vertaald. Al kreeg Love een 18+ vermelding mee, alsof een liefdevol leven een taboe is.
Blijft er over: de enige grote kracht van de mens: HOOP. Dat valt niet samen met optimisme. Hoop is optimisme met opgestroopte mouwen. Het tegenovergestelde van hoop is niet ‘wanhoop’ maar ‘angst’. En is dat nu zowat het gevoel en het wapen waarmee we overdonderd worden. Angst verlamt. Hoop geeft leven. Boven ‘De Hel’ plaatste Dante Alighieri niet de inscriptie ‘Hier zult u eeuwig lijden’ maar ‘Wie hier binnen gaat, laat varen alle hoop’. Een verlangen zonder hoop is de ergste psychologische toestand. Ook als ons vertrouwen in anderen en de samenleving geschaad is, kunnen we alleen proberen dat vertrouwen in elkaar en in de instellingen te herstellen en te bevorderen. Het creëert de basisvoorwaarde voor individueel en gemeenschappelijk hoopvol gedrag. Ondanks alles en juist daarom.
Onzekerheid maakt deel uit van het proces. Als we niet onzeker waren, hadden we geen hoop nodig. Twijfel is de zuster van hoop. Zijn dochters heten ‘Woede’ en ‘Moed’. Hoopvolle mensen slagen erin om twijfel en woede om te zetten in moed. Ook daar zien we elke dag hoopvolle voorbeelden van. We hebben niet alles onder controle. Maar de keuze om ook bij dreiging en tegenslag hoopvol in het leven te staan, hebben we allemaal. Ook daarin kunnen wij elkaar ondersteunen. Dat heeft niets met naïviteit te maken maar alles met het leven zelf.
Meer in www.theworldbookofhope.com Van harte.
